မေလးရွားေလေၾကာင္းလုိင္း ေလယာဥ္ပစ္ခ်ခံရမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ တစ္ကမၻာလုံး ေဒါသအႀကီးအက်ယ္ထြက္ေန

မေလးရွားေလေၾကာင္းလုိင္း ေလယာဥ္ပစ္ခ်ခံရမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ တစ္ကမၻာလုံး ေဒါသအႀကီးအက်ယ္ထြက္ေန
မေလးရွားေလေၾကာင္းလုိင္း ေလယာဥ္ပစ္ခ်ခံရမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဇူလုိင္ ၁၈ ရက္၌ ကမၻာတစ္ဝန္းလုံးက အႀကီးအက်ယ္ ေဒါသထြက္လ်က္ရွိရာ အေမရိကန္က ၾကန္႔ၾကာမႈမရွိေစဘဲ ႏုိင္ငံတကာ စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈတစ္ရပ္ ျပဳလုပ္ရန္ ေတာင္းဆိုလုိက္သည္။ မေလးရွား ခရီးသည္တင္ေလယာဥ္သည္ ခြဲထြက္ေရးသမားမ်ား ထိန္းခ်ဳပ္ထားေသာ ယူကရိန္းအေရွ႕ပုိင္းတြင္ ဒုံးက်ည္ျဖင့္ပစ္ခ်ခံခဲ့ရသည္ဟု ယူဆရၿပီး ေလယာဥ္ေပၚတြင္ ပါရွိသည့္ လူေပါင္း ၂၉၈ ဦးစလုံး အသက္ဆုံး႐ႈံးခဲ့ရသည္။
မေလးရွားေလေၾကာင္းလုိင္းမွ ဘိုးရင္း ၇၇၇ ေလယာဥ္သည္ ဇူလုိင္ ၁၇ ရက္က တုိက္ပြဲျဖစ္ပြားေနေသာ နယ္ေျမအတြင္းရွိ ေျပာင္းဖူးခင္းထဲသို႔ ပ်က္က်ခဲ့ၿပီး ဒုံးက်ည္ ျဖင့္ ပစ္ခတ္ခံရျခင္းျဖစ္သည္ဟု
အေမရိကန္က အခုိင္အမာ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ယူကရိန္းအစိုးရက ယင္းကို ႐ုရွားလိုလားေသာ ခြဲထြက္ေရးသမားမ်ား၏ အၾကမ္းဖက္လုပ္ရပ္ဟု စြပ္စြဲခဲ့ၿပီး စစ္ေအးေခတ္ေနာက္ပုိင္း အေရွ႕ႏွင့္အေနာက္ အဆိုးရြားဆုံး ပဋိပကၡျဖစ္ရန္ ထပ္မံမီးေမႊးေပးခဲ့သည့္ ယင္းကိစၥကို စုံစမ္းမႈ အျပည့္အစုံျပဳလုပ္ရန္ ကမၻာ့ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။
႐ုရွားသမၼတ ဗလာဒီမာပူတင္က ယူကရိန္းအစိုးရ၏ ခြဲထြက္ေရးသူပုန္မ်ားကို ႏွိမ္ႏွင္းမႈက တင္းမာမႈမ်ားကို ျမင့္တက္ေစခဲ့ၿပီး ယခုေလယာဥ္ပ်က္က်မႈဆီသို႔ ဦးတည္သြားေစခဲ့သည္ဟု ေျပာၾကားမႈအား အိမ္ျဖဴေတာ္က ျပန္လည္တုံ႔ျပန္ခဲ့သည္။
“ကြ်န္ေတာ္တို႔ အခ်က္အလက္အားလုံးကို မရေသးေပမယ့္ ဒီေလယာဥ္ပ်က္က်မႈဟာ ယူကရိန္းပဋိပကၡနဲ႔ ဆက္ႏႊယ္သုိင္းဝုိင္းၿပီး ျဖစ္ပြားရတယ္ဆိုတာ သိပါတယ္။ အဲဒီယူကရိန္း ပဋိပကၡျဖစ္ပြားေအာင္ ႐ုရွားက လက္နက္၊ ႐ုပ္ဝတၳဳပစၥည္းနဲ႔ သင္တန္းေပးျခင္းေတြ အပါအဝင္ ခြဲထြက္ေရးသမားေတြကို ေထာက္ပံ့ေပးခဲ့တာပါ” ဟု အိမ္ျဖဴေတာ္၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္တစ္ရပ္၌ ေဖာ္ျပထားသည္။
အမ္စတာဒမ္မွ ကြာလာလမ္ပူသို႔ ပ်ံသန္းလာသည့္ မေလးရွားေလေၾကာင္းလုိင္း ခရီးစဥ္အမွတ္ MH 17 ပစ္ခ်ခံရမႈသည္ လြန္ခဲ့သည့္ ေလးလအၾကာက MH 370 ေလယာဥ္ေပ်ာက္ဆုံးမႈေၾကာင့္ အကင္းမေသးသည့္ ဒဏ္ရာကို ထပ္မံထိခုိက္မိသကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ခဲ့ရၿပီး မေလးရွားႏုိင္ငံႏွင့္ မေလးရွားေလေၾကာင္းလုိင္းအေပၚ ဒုကၡဝန္ထုပ္ဝန္ပိုးအသစ္ ထပ္မံက်ေရာက္ေစခဲ့သည္။
MH 370 ေလယာဥ္ႏွင့္အတူ ေပ်ာက္ဆုံးသြားသူတို႔၏ ေဆြမ်ဳိးမ်ားက ယခု ယူကရိန္း၌ ေလယာဥ္ပစ္ခ် ခံရမႈသည္ တုိက္ဆုိင္မႈ သက္သက္မဟုတ္ဟု ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး မေလးရွားေလေၾကာင္းလုိင္းႏွင့္ မေလးရွား အစိုးရအေပၚ ေဝဖန္မႈမ်ား ပုိမိုျပင္းထန္လာခဲ့သည္။ သူတို႔က ေလေၾကာင္းလုိင္းႏွင့္ အစိုးရတို႔သည္ အခ်က္အလက္မ်ားကို ထိန္ခ်န္ထားေၾကာင္းႏွင့္ စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈကို ကုိင္တြယ္ရာတြင္ ေဆာင္ရြက္ပုံမွာ သံသယျဖစ္ဖြယ္ေကာင္းေၾကာင္း ေဝဖန္ခဲ့ၾကသည္။
ဒါဇင္ႏွင့္ခ်ီသည့္ ႐ုပ္ပ်က္ဆင္းပ်က္ ျဖစ္ေနေသာ အေလာင္းမ်ား၊ ခႏၶာကိုယ္ အစိတ္အပုိင္းမ်ားသည္ ႐ုရွားနယ္စပ္အနီး ဂရာဘတ္ရြာရွိ မီးကြ်မ္းထားေသာ အပ်က္အစီးမ်ားတစ္ဝုိက္ ျပန္႔ကဲ်လ်က္ရွိသည္။ မေလးရွားေလေၾကာင္းလုိင္းက ပစ္ခ်ခံလုိက္ရသည့္ ေလယာဥ္ေပၚတြင္ ခရီးသည္ ၂၈၃ ဦးႏွင့္ ေလယာဥ္ဝန္ထမ္း ၁၅ ဦး လုိက္ပါသြားေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ယင္းတို႔ထဲတြင္ နယ္သာလန္ႏုိင္ငံသား ၁၅၄ ဦး၊ မေလးရွားႏုိင္ငံသား ၄၃ ဦး၊ ဩစေၾတးလ်ႏုိင္ငံသား ၂၈ ဦးႏွင့္ အင္ဒိုနီးရွားႏုိင္ငံသား ၁၂ ဦးတို႔ ပါဝင္ေၾကာင္း သိရသည္။ ေသဆုံးသူမ်ားအနက္ ၁ဝဝ ခန္႔သည္ ဩစေၾတးလ်ႏုိင္ငံတြင္ က်င္းပမည့္ ကမၻာလုံးဆုိင္ရာ AIDS ညီလာခံ တက္ေရာက္မည့္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း သိရသည္။
အေမရိကန္က စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈတစ္ရပ္ကို အလ်င္အျမန္ျပဳလုပ္ရန္ ေတာင္းဆိုထားေသာေၾကာင့္ အေမရိကန္သမၼတ ဘာရက္အိုဘားမားက ျပန္႔က်ဲေနေသာ အပ်က္အစီးမ်ားအၾကားရွိ သက္ေသခံ ပစၥည္းမ်ားကို ေျခရာလက္ရာမပ်က္ ထားၾကရန္ သတိေပးခဲ့သည္။ ကုလသမဂၢ လုံျခံဳေရးေကာင္စီကလည္း ဇူလုိင္ ၁၈ ရက္တြင္ အေရးေပၚ အစည္းအေဝးတစ္ရပ္ ေခၚယူၿပီး အဆုိပါ ေလယာဥ္ပ်က္က်မႈကို ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။
စင္ကာပူႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဌာနကလည္း ၿပီးျပည့္စုံၿပီး ပြင့္လင္းျမင္သာသည့္ စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈတစ္ရပ္ ျပဳလုပ္ေပးရန္ ေၾကညာခ်က္တစ္ရပ္ ထုတ္ျပန္ကာ ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။ အင္ဒိုနီးရွားသမၼတ ဆူစီလို ဘမ္ဘန္းယူဒို႐ိုႏိုက ႐ုပ္သံမိန္႔ခြန္းတစ္ရပ္၌ ျပင္းထန္ေသာ စကားလုံးမ်ားကို သုံးစြဲလ်က္ ေလယာဥ္သည္ စစ္ဘက္ဆုိင္ရာ လက္နက္မ်ားျဖင့္ ပစ္ခ်ခံရျခင္းျဖစ္ခဲ့ပါက ယင္းသည္ ႏုိင္ငံတကာဥပေဒကိုသာမက စစ္ပြဲဆုိင္ရာဥပေဒကို ခ်ဳိးေဖာက္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
႐ုရွားလိုလားေသာ သူပုန္အႀကီးအကဲတစ္ဦးက သူ၏လူမ်ားသည္ မေလးရွား ေလေၾကာင္းလုိင္း ခရီးစဥ္အမွတ္ MH 17 ေလယာဥ္ကို ယူကရိန္းစစ္တပ္မွ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး ေလယာဥ္ႏွင့္ မွားယြင္းကာ ပစ္ခ်မိျခင္း ျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း မွတ္ခ်က္ေပးခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ႐ုရွားသမၼတ ဗလာဒီမာပူတင္က ယင္းေလယာဥ္ ပ်က္က်မႈအတြက္ ယူကရိန္း အစိုးရသာလွ်င္ အျပည့္အဝတာဝန္ရွိေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
မေလးရွားဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ နာဂ်စ္ရာဇက္က စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈတစ္ရပ္ ခ်က္ခ်င္းျပဳလုပ္ရန္ ေၾကညာခဲ့ၿပီးေနာက္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတစ္ရပ္ ျပဳလုပ္ရာတြင္ “မေလးရွားအတြက္ ေၾကကြဲဖြယ္ ႏွစ္တစ္ႏွစ္ျဖစ္ခဲ့ၿပီးႏွင့္တဲ့ေနာက္ ဒါဟာ ေၾကကြဲဖြယ္ေန႔ တစ္ေန႔ပါပဲ” ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။ နာဂ်စ္က ေဘးဒုကၡတုံ႔ျပန္ေရး အထူးကြ်မ္းက်င္ အဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕ကို ကိဗ္သို႔ေစလႊတ္လုိက္ၿပီး ယူကရိန္းအာဏာပုိင္မ်ားကလည္း ေလယာဥ္ပ်က္က်သည့္ ေနရာသို႔သြားႏုိင္ရန္ လူသားခ်င္းစာနာ ေထာက္ထားမႈဆုိင္ရာ စႀကၤံလမ္းတစ္ရပ္ ရရွိေအာင္ ႀကိဳးပမ္းေပးမည္ဟု သေဘာတူထားေၾကာင္းလည္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ယူကရိန္း ပဋိပကၡျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ လံုျခံဳေရးစိတ္မခ်ရေသာေၾကာင့္ အာရွုတိုက္မွ ေလယာဥ္ေပါင္း မ်ားစြာတို႔သည္ ယူကရိန္းေဝဟင္ပိုင္နက္ကို ေရွာင္ရွားခဲ့ၾကေသာေၾကာင့္ မေလးရွားေလေၾကာင္းလိုင္းသည္ အဘယ့္ေၾကာင့္ ယင္းကဲ့သို႔ ႀကိဳတင္ကာကြယ္မႈ မလုပ္ရသနည္းဟု ေမးခြန္းမ်ား ေပၚထြက္လာခဲ့သည္။
Ref:AFP
အရပ္ဘက္ေလယာဥ္ပစ္ခ်ခံရမႈ မွတ္တမ္းမ်ား
- ၂ဝဝ၁ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာ ၄ - အစၥေရးႏိုင္ငံ တဲအဗစ္ၿမိဳ႕မွ ႐ုရွားႏိုင္ငံ ႏိုဗိုစီဘာ့စ္ၿမိဳ႕သို႔ ပ်ံသန္းသည့္ ႐ုရွားေလယာဥ္ Sibrir Tupolev-154 သည္ ပင္လယ္နက္ေဝဟင္တြင္ ေပါက္ကြဲခဲ့ၿပီး ခ႐ိုင္းမီးယား ကမ္း႐ိုးတန္းမွ ကီလိုမီတာ ၃ဝဝ (၁၈၆ မိုင္) ခန္႔အကြာတြင္ ပ်က္က်ခဲ့သည္။ အစၥေရးအမ်ားစု ပါဝင္ေသာ လူ ၇၈ ဦး ေသဆံုးခဲ့သည္။ ယူကရိန္းက ဒံုးက်ည္ျဖင့္ မွားယြင္းပစ္ခတ္မိျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သီတင္းပတ္ တစ္ပတ္ အၾကာတြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
- ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္ ၃ - အီရန္ရွိ ဘန္ ဒါအဘတ္စ္ၿမိဳ႕မွ ယူေအအီးရွိ ဒူဘိုင္းၿမိဳ႕သို႔ ပ်ံသန္းေသာ အီရန္ေလေၾကာင္းလိုင္းပိုင္ အဲဘတ္စ္ A-300 သည္ ခရီးစဥ္စတင္ၿပီး မၾကာမီပင္ အေမရိကန္ စစ္သေဘၤာတစ္စင္းထံမွ ဒံုးက်ည္ႏွစ္စင္းထိမွန္၍ ပ်က္က်ခဲ့သည္။ ေဟာ္မုဇ္ေရလက္ၾကားတြင္ ကင္းလွည့္ေနေသာ အေမရိကန္ စစ္သေဘၤာသည္ တိုက္ေလယာဥ္ႏွင့္ မွားယြင္းပစ္ခတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ခရီးသည္ ၂၉ဝ ဦးေသဆံုးခဲ့သည္။ မွားယြင္းပစ္ခတ္မႈအတြက္ အေမရိကန္က အီရန္ကို ေဒၚလာ ၁ဝ၁ ဒသမ ၉ သန္း ေလ်ာ္ေၾကးေပးခဲ့သည္။
- ၁၉၈၃ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာ ၁ - ကိုရီးယားေလေၾကာင္းလိုင္းပိုင္ ဘိုးရင္း ၇၄၇ ေလယာဥ္တစ္စင္းသည္ လမ္းေၾကာင္းလြဲေခ်ာ္ ပ်ံသန္းခဲ့ၿပီးေနာက္ ဆက္ခလင္ကြ်န္းစုေဝဟင္တြင္ ဆိုဗီယက္တိုက္ေလယာဥ္မ်ား၏ ပစ္ခ်ခံခဲ့ရသည္။ ခရီးသည္ႏွင့္ ေလယာဥ္ အမႈထမ္း စုစုေပါင္း ၂၆၉ ဦး ေသဆံုးခဲ့သည္။ ဆိုဗီယက္ တာဝန္ရွိသူမ်ားသည္ ေတာင္ကိုရီးယားေလယာဥ္အား ပစ္ခ်ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ကို ငါးရက္အၾကာတြင္ သိရွိခဲ့ၾကသည္။
- ၁၉၈ဝ ျပည့္ႏွစ္ ဇြန္ ၂၇ - အီတလီေလေၾကာင္းလိုင္း Itaviaပိုင္ DC-9 ေလယာဥ္သည္ ဘိုေလာ့ဂနာၿမိဳ႕မွ ပါလာမုိၿမိဳ႕သို႔ ပ်ံသန္းစဥ္ စစၥလီကြ်န္းကမ္းလြန္ ပင္လယ္အျပင္ဘက္ အက္စတီကာ ကြ်န္းစုအနီးတြင္ ေပါက္ကြဲခဲ့သည္။ အေမရိကန္ သို႔မဟုတ္ ျပင္သစ္တိုက္ေလယာဥ္မ်ားက မွားယြင္းပစ္ခတ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု သတင္းမ်ား ထြက္ရွိခဲ့ေသာ္လည္း အေမရိကန္က ျငင္းပယ္ခဲ့ၿပီး ျပင္သစ္ကာကြယ္ေရး ဝန္ႀကီးဌာနက မွတ္ခ်က္ေပးရန္ ျငင္းဆန္ခဲ့သည္။
- ၁၉၇၃ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂၁ - လစ္ဗ်ား အာရပ္ေလေၾကာင္းလိုင္းပိုင္ ဘိုးရင္း ၇၂၇ ေလယာဥ္သည္ ထရီပိုလီမွ ကိုင္႐ိုသို႔ပ်ံသန္းစဥ္ ဆိုင္ႏိုင္းသဲကႏၱာရ ေဝဟင္တြင္ အစၥေရးတိုက္ေလယာဥ္မ်ား၏ ပစ္ခ်ခံခဲ့ရသည္။ ေလယာဥ္ေပၚလိုက္ပါခဲ့သူ ၁၁၂ ဦးအနက္ ေလးဦး ေသဆံုးခဲ့သည္။ ဘိုးရင္းေလယာဥ္က ဆိုင္ႏိုင္းရွိ အစၥေရးစစ္ဘက္ဆိုင္ရာ အေဆာက္အအံုမ်ား အထက္မွ ပ်ံသန္းၿပီးေနာက္ အစၥေရးေလတပ္က ယင္းသို႔လိုက္လံ ပစ္ခ်ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ေလယာဥ္သည္ ေျမျပင္သို႔ ဆင္းသက္ရန္ ျငင္းဆန္သျဖင့္ ပစ္ခ်ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း အစၥေရး အာဏာပိုင္မ်ားက ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
Ref:AFP